Zobacz drzewo genealogiczne Piastów
Urodził się między 1131 a 1140 rokiem (dokładna data urodzin księcia nie jest znana), syn Władysława Wygnańca i Agnieszki Babenberg. Książę z dynastii Piastów, od 1163 roku współrządca Śląska, od 1172 r. książę raciborski, zmarł 16 maja 1211 roku w Krakowie.
Mieszko Plątonogi ożenił się między 1170 a 1178 rokiem z Ludmiłą, prawdopodobnie córką Ottona III, księcia ołomunieckiego.
Z tego małżeństwa pochodzili:
Po wygnaniu ojca Władysława w 1146 roku dzieciństwo spędził w Miśni w miejscowości Altenburg. Przez rodziców, ze względu na nieprawidłową budowę nóg, został oddany na naukę do niemieckiej szkoły klasztornej, prawdopodobnie do klasztoru św. Michała w Bambergu. W 1163 roku, za zgodą księcia zwierzchniego Bolesława IV Kędzierzawego, powrócił na Śląsk. Wraz ze swym bratem Bolesławem Wysokim otrzymali od Bolesława Kędzierzawego Śląsk ale bez głównych grodów jak Wrocław i Opole. Dzielnicą śląską zarządzali obaj bracia wspólnie i w roku 1166, wykorzystując zaabsorbowanie Bolesława Kędzierzawego wyprawą na Prusy, zdobyli zatrzymane przez seniora grody. Wincenty Kadłubek napisał o nich wtedy, że pokazały „lwie szczenięta swe pazury”.
Po odzyskaniu grodów współpraca między braćmi (między Mieszkiem Plątonogim a Bolesławem Wysokim) urwała się. Mieszko wystąpił z pretensjami do starszego Bolesława o odrębną dzielnicę. Po odmowie Bolesława
Wysokiego, Mieszko zawarł sojusz z najstarszym synem Bolesława, Jarosławem. Czym tłumaczyć taki sojusz? Otóż Jarosław był synem pierwszej zony Bolesława, Zwinisławy i jego macocha ustaliła z Bolesławem, że zostanie przeznaczony
do stanu duchownego, aby zapewnić jej synom dziedziczenie księstwa śląskiego. Jarosław się na to nie zgadzał i dlatego przystąpił do sojuszu z Plątonogim przeciwko własnemu ojcu. Nawiązali współpracę z Bolesławem Kędzierzawym i
wspólnie w 1172 roku wygnali Bolesława Wysokiego i jego rodzinę. Wygnanie nie trwało jednak długo. W sprawie Bolesława interweniował Fryderyk Barbarossa, cesarz niemiecki i już w 1173 roku została mu przywrócona władza na
Śląsku z tym, że musiał zlikwidować przyczynę sporu z bratem. Bolesław Wysoki wydzielił dzielnicę z Raciborzem Mieszkowi a Jarosławowi nadał księstwo opolskie. Książę senior Kazimierz Sprawiedliwy przydzielił Mieszkowi ziemię
bytomską i oświęcimską z grodami Bytom i Oświęcim. Swoją wdzięczność z przydziału okazał Mieszko nadając swojemu synowi imię Kazimierz na cześć księcia seniora.
Po wygnaniu Mieszka Starego z jego dzielnicy w latach 1177- 1179 Mieszko Plątonogi dał schronienie wygnańcowi w Raciborzu, stolicy swojej dzielnicy.
Mieszko Plątonogi brał udział w synodzie w Łęczycy w 1180 roku, na którym przekazano oficjalnie władzę zwierzchnią Kazimierzowi II Sprawiedliwemu. Postanowienia synodu zatwierdził papież 28 marca 1181 roku.
W roku 1195 podczas walki Mieszka Starego o tron krakowski Mieszko Plątonogi wsparł go zbrojnie i wziął udział w bitwie nad Mozgawą. Co prawda hufce Bolesława Wysokiego i Mieszka Plątonogiego spóźniły się i stoczyły walkę ze spóźnionymi również hufcami kasztelana krakowskiego Goworka. W wyniku tej potyczki kasztelan doznał porażki i dostał się do niewoli Mieszka Plątonogiego. Po zapłaceniu wysokiego okupu kasztelan Goworek został uwolniony. W grudniu 1202 roku umiera Bolesław Wysoki przekazując księstwo śląskie swojemu następcy, synowi Henrykowi. W kronice polsko-śląskiej zapisano, że Bolesław Wysoki, przed śmiercią zapisał bratu Mieszkowi dzielnicę zmarłego syna Jarosława z grodem Opole. Ziemię opolską przejął jednak Henryk Brodaty syn Bolesława. Mieszko uderzył na Henryka zbrojnie i odebrał spadek. W wyniku tej zbrojnej interwencji Henryk Brodaty musiał zapłacić Mieszkowi trybut w wysokości 1000 grzywien srebra.
W czerwcu 1210 roku papież na prośbę nie wymienionego z imienia księcia Śląska wydał mandat, w którym zalecał polskiemu episkopatowi przestrzeganie statutu Bolesława Krzywoustego. Wykraczającym przeciwko temu statutowi zagroził papież Innocenty III ekskomuniką. Bulla papieska spowodowała zmianę na tronie krakowskim. W końcu 1210 roku lub na początku 1211 najstarszy z książąt, Mieszko Plątonogi zajął Kraków. Panowanie Mieszka trwało zaledwie kilka miesięcy, bo 16 maja 1211 roku umiera w Krakowie ostatni syn Władysława Wygnańca a wnuk Bolesława Krzywoustego. Księstwo opolsko-raciborskie przypadło jego synowi Kazimierzowi.
English
